Antybiotyki to silne leki stosowane w leczeniu infekcji, nawet tych, które mogą spowodować śmierć. Jednak produkty te mogą przynieść więcej szkody niż pożytku, gdy są niewłaściwie stosowane.
Czym są antybiotyki?
Antybiotyk to substancja, która pochodzi z żywego organizmu, najczęściej grzyba, i jest zdolna do zabijania zarazków, które zostały wprowadzone do żywej istoty. Jako pierwsza została odkryta penicylina, przez Aleksandra Fleminga, i była stosowana w leczeniu chorób człowieka.
Jest to słowo pochodzące z greckiego anti „przeciw” i bios „życie”. Antybiotykiem jest więc każda substancja stosowana w celu zabicia lub zahamowania (zatrzymania działania) organizmów zakaźnych, czyli takich, które wywołują choroby zakaźne (przenoszone z jednej istoty żywej na drugą).
Jak działają atybiotyki?
Zasada działania antybiotyków opiera się na selektywnej toksyczności: ich celem jest zabijanie inwazyjnych organizmów szkodliwych i pozostawianie tych naturalnie obecnych w organizmie. Ich mechanizm działania zależy od rodzaju antybiotyku i bakterii, przeciwko którym działają. Stąd też istnieje kilka rodzajów, jak np. penicylina. Poznaj legionelloze – jedną z najbardziej niebezpiecznych bakterii.
Rodzaje środków przeciwbakteryjnych
Środki przeciwbakteryjne lub antybiotyki atakują proces chorobowy poprzez zniszczenie struktury bakterii lub ich zdolności do podziału lub reprodukcji. Naukowcy często segregują środki antybakteryjne na następujące kategorie:
- Niektóre środki przeciwbakteryjne (np. penicyliny, cefalosporyny) zabijają bakterie całkowicie i są nazywane bakteriobójczymi. Mogą one bezpośrednio atakować ścianę komórkową bakterii, co powoduje uszkodzenie komórki. Bakterie ye nie mogą już atakować organizmu, co zapobiega wyrządzaniu przez te komórki większych szkód wewnątrz organizmu.
- Inne środki przeciwbakteryjne (np. tetracyklina, erytromycyna) blokują wzrost i rozmnażanie się bakterii. Często nazywane antybiotykami bakteriostatycznymi, uniemożliwiają one dotarcie do bakterii substancji odżywczych, przez co nie mogą się one dzielić i rozmnażać.
Częste błędy popełniane przez pacjentów
Pacjenci proszą o antybiotyki, których nie potrzebują. Na przykład proszą o antybiotyk na przeziębienie.
Nie biorą antybiotyków, jak każe im lekarz. Na przykład przestają przyjmować lek, zanim skończą wszystkie tabletki. To może pomóc zarazkom rosnąć i stać się silniejszymi.
Zapisują antybiotyki i biorą je później na własną rękę.
Dlaczego nie są one przydatne w walce z wirusami?
Ze względu na wspomniane mechanizmy działania antybiotyki nie mogą być przydatne przeciwko wirusom, ponieważ są skierowane na błony bakteryjne, które mają inne właściwości niż wirusy, lub na wewnętrzne procesy umożliwiające bakteriom życie, które nie występują u wirusów.
